1800 'lü YILLARDA, GÖRELE/ KAYA KÖPRÜ
MEVKİNDE DEĞİRMENE GİDERKEN
DÜŞÜP-BOĞULAN BİR GELİNİN HİKAYESİ...
GÜFTE . HALİL CINDIK
BESTE . YÜCEL ÖNER
(Yücel ÖNER bey hocama teşekkürlerimle)
KANLI GÖL
**************
Değirmene yol gider, bir acayip hal gider
Kaya köprü üstünden, omuzlarda sal gider
Gadasını el alsın, değirmeni sel alsın
Kör olası "Ganlı göl" kökünden gurıyasın...
Dört yanı sarıldı mı, ortalık gırıldı mı
Ocakları söndüren "Ganlı göl" duruldu mu
Gadasını el alsın, değirmeni sel alsın
Kör olası "Ganlı göl" kökünden guriyasın...
****
Tahılın sarısıyla, üç batman darısıyla
Ay gelin suya düştü, gecenin garasıyla
Gadasını el alsın, değirmeni sel alsın
Kör olası "Ganlı göl" kökünden gurıyasın...
****
Derelerin örtüsü, değirmenin çörtüsü(*)
Sol yanından bel verdi,"Orta Çay'ın" köprüsü
Gadasını el alsın, değirmeni sel alsın
Kör olası "Ganlı göl" kökünden gurıyasın...
****
Korkuluğu gerildi (*)Cablamalar gırıldı
Kocasının yanında, Aygız suya serildi
Gadasını el alsın, değirmeni sel alsın
Kör olası "Ganlı Göl" kökünden gurıyasın....
****
Çamaşırı sele de, kendi azgın derede
Bebeleri ağlıyor, Aygız gelin nerede
Gadasını el alsın, değirmeni sel alsın
Kör olası "Ganlı göl" kökünden gurıyasın...
****
Değirmen neşesini, öğüttü dişesini
Derenin şavultusu,suya kattı sesini
Gadasını el alsın, değirmeni sel alsın
Kör olası "Ganlı göl" kökünden gurıyasın...
****
Haber gitti Yalıya, yolculuğu Salıya
"Elegü deresinden" ateş düştü "Daylı'ya"
Gadasını el alsın, değirmeni sel alsın
Kör olası "Ganlı göl" kökünden gurıyasın...
****
Ağam beni- oy beni... Sulara saldım seni
Çok ağıtlar yaktırdın, (*)"Kökboyun" değirmeni
Gadasını el alsın, değirmeni sel alsın
Kör olası "Ganlı göl" kökünden gurıyasın...
****************************************************
(*)Kanlı göl Hikayesi: Bir kaç asır önce, sırtında tahılıyla, Görele/ Kayaköprü/ Orta çay değirmenine giden bir gelin, bir gece yarısı kanlıgöl mevkiinde geçitten düşerek "Ganlı Gölde" boğulup-ölür. Bütün çevre köylerde bu hikaye bilinir ve sonra ki kuşaklara bu gölün sabıkalı olduğu; üzerinden geçenlerin çok dikkatli olması gerektiği, hane halkı büyüklerince öğütlenir. Bir kaç asırdır dilden-dile söylenerek günümüze ulaşan, herkesin bildiği acıklı bir hikaye... Kaynak: Mehmet Cındık (1310 tevellütlü 1894 doğ.) Turgut Şengün (1940 doğm.)
(*)Cablama : Çaplanmış-düzeltilmiş kalın ağaç tahtası.
(*)Kanlı göl: Görele Elegü deresi/Gırgır mavkine çok yakın eskiden değirmene giden bir gelinin geçitten yuvarlanarak boğulmasına sebep olan "Elegü" deresindeki Kayaköprü akar gölü.
(*)Çörtü: değirmen taşına tahıl dökülen tekne oluğu.
(*)Yalı : Kumyalı, kum kenarı,Görele ilçe merkezi
Deniz kenarı / Kumyalı
(*)Kaya köprü: Görele'de/Eskiden İpek yolunun geçtiği güzergah.
(*)Orta Çay: Görele/ Elegü deresi/ Kayaköprü/ altındaki çay-dere.
(*)Gadasını almak: Belasını satın almak,
kurban olmak, yerine ölmek.
Taylu: Orhun Türkçesinde Tay=Dağ demektir.
Al-Tay= Altay dağları. Al= Ala, Tay= Dağ= Ala dağlar
(*)Toy: Cemiyet, şenlik, cenaze.
(*) Kökboyun: Oğuzlardan gelen bir sülale.
ve bu sülaleden adını alan "Kaya köprü"(Kökboyun) değirmeni.
(*)Daylı köyü: (Köyüm) Görele'nin merkezi dahil civar beldelerle(Kaba-Çeşmebaşı-Köpekli-Ataköy-Devge-Hebüllü-Gemüklü-Kayaköprü beldeleri dahil) hepsinin bağlı olduğu eski tapu kayıtlarıyla esas olan; ana köydür "DAYLI", (TAYLU) adını: 1071 yılında Selçuklu Sultanı Alparslan'ın sağ kolu, (Sağ cenahtaki kumandanı) olan "Danişment Ahmet "Taylu" et Türkmani" den alan: Taylu/ DAYLI Köyü.(Kay: 1454 yılı / Başbakanlık Osmanlı Arşivi. S.35. çok eski bir köy.